Istorija evropske umetnosti ne bi bila ono što danas jeste bez francuskog slikarstva. Gotovo svaki pravac je mogao da ponudi značajna imena, ali najveći odjek su imala impresionistička dela devetnaestog veka. Impresionizam je nastao kao reakcija na realizam uvodeći u slikarstvo prelivanje boja, pejzaže, svetlost i reke.
Ovaj pokret je “izveo” francusko slikarstvo iz mračnih ateljea i preusmerio ga na lepotu priorode i neke nove, jarke i živahne boje. U nastavku teksta su predstavljeni najznačajniji impresionisti koji su poslužili kao inspiracija kako izgrađenim umetnicima, tako i onima koji tek pohađaju školu slikanja i crtanja.
Umetnici koji su drugačije videli svet
Realizam je bio prilično isključiv i nije ostavljao mnogo prostora za one koji su u svetu videli više od same realnosti, ali to ne znači da drugačijih viđenja nije bilo. Mladi i tada nepriznati slikari isključeni iz zvaničnih slikarskih krugova su se okupili oko “Udruženja nepoznatih umetnika, slikara, vajara, grafičara i drugih” i održali svoju prvu izložbu 1874. godine . Ovako je počeo da se rađa impresionizam.
Zanimljiv opis nastanka novog pravca u umetnosti dao je francuski pisac Emil Zola: “Nama treba sunca, slobodnog vazduha, jedno svetlo i mlado slikarstvo. Pustite sunce neka uđe i slikajte stvari onako kako izgledaju u punoj svetlosti dana.”
Klod Mone, čovek koji je uneo sunce u slikarstvo
“Impresija, rađanje sunca” je najpoznatije delo Kloda Monea, najznačajnijeg impresionističkog slikara. Ova Moneova slika je na zanimljiv način uticala na naziv čitavog pravca jer se među brojnim kritikama pojavio jedan komentar čiji je autor podrugljivo upotrebio termin “impresionizam” kako bi pooštrio svoju kritiku. Termin je ostao u upotrebi, a vremenom je dobio i pozitivan kontekst što svakako nije bila namera dosetljivog kritičara.
Moneova prva slika bila je “Dama u vrtu”, objavljena 1867. godine. Na njegovim slikama je moguće videti i ženske figure u prirodi koje su obično nastajale po modelima njegovih supruga, ali nesumnjivo najveća Moneova inspiracija su bili pejzaži. Najčešće slikani predeli u njegovim delima su prikazivali lepote severne Francuske i Londona, gde je živeo u vreme francusko-pruskog rata. Voleo je da slika u udobnosti svog dvorišta i doma gde su mu društvo često pravili prijatelji, Mane i Renoar, takođe impresionisti.
Ogist Renoar, umetnik koji je znao da naslika emociju
Renoar je bio jedan od najistaknutijih impresionista koji je u ovaj pravac uveo ženske figure, nastojeći da njihovu nesavršenost prikaže kao osnovni vid lepote. Njegove slike su obilovale živim bojama, svetlošću i pozitivnim emocijama, pa su ostavljale utisak jednog srećnog čoveka koji svoje raspoloženje vešto prenosi na sliku.
Ipak, oni koji su ga poznavali tvrdili su da slikar nije baš uvek vladao svojim raspoloženjima i da nije delovao srećno. Renoarova dela tako predstavljaju onaj deo njegove ličnosti koji mu je nedostajao u životu, ali je bio konstantno prisutan u bojama, motivima i figurama koje je slikao. “Devojka za klavirom”, “Kupačica” i “Portret gospođiće Grimpel sa plavom trakom” su samo neka od Renoarovih dela koja oživljavaju duh vremena u kom je ovaj slikar živeo.
Eduar Mane, impresionistički buntovnik
Iako dela ovog slikara ne mogu potpuno da se svrstaju među impresionistička, važno je pomenuti Manea zbog činjenice da je poslužio kao inspiracija mnogim impresionistima. Njegove slike obiluju jasnim bojama i živom slikarskom tehnikom, a najčešće je u svojim delima predstavljao svakodnevne prizore, od prosjaka na ulici i ljudi koji se šetaju parkom, do španskih koridorskih borbi.
“Doručak na travi” iz 1863. godine je njegova najznačajnija slika koja je zbog prikazanih motiva izazvala niz različitih, mahom negativnih komentara nakon što se pojavila na izložbi u Parizu. Slika prikazuje golu žensku figuru u društvu obučenih muškaraca, koja osim što je naga, deluje vrlo samouvereno. Ovaj skandal je diskreditovao Manea u krugovima akademskih slikara, ali ga je učinilo i vođom mladih buntovnika koji su u to vreme razvijali impresionizam.
Impresionizam se razvio kao reakcija na već ustaljeni realizam, pa je prirodno što su prva impresionistička dela dočekana sa velikom dozom skepticizma i brojnim negativnim kritikama od strane zvaničnih slikarskih krugova. Ipak, zahvaljujući novim motivima i velikim slikarskim imenima koje je izrodio, impresionizam u Francuskoj je postao jedan od najznačajnijih perioda istorije evropske umetnosti.
